Fort duży

Umocnienie składa się m.in. z 4 betonowych bloków koszarowych, przebudowanych w okresie PRL na tajne stanowisko dowodzenia „Orion” odporne na atak atomowy. Uwagę zwracają tu także ozdobna brama wjazdowa, oryginalne pancerne okiennice, a także polskie schrony na wale wybudowane w 1939 r. Od strony rzeki widoczne są pozostałości łaźni fortecznej. Ciekawostką w forcie jest XIX-wieczny ceglany podziemny kanał odwadniający, nie różniący się od warszawskich kanalów Lindleya. W czasie I wojny światowej dziedzińce fortu duźego, otoczone wysokimi wałami, stały się naturalną sceną tzw. „Niemieckiego Teatru nad Narwią”. Teatr złożony z żonierzy urozmaicał czas zarówno rekrutom szkolącym się  tu w 1917 r. przed wymarszem na front, jak i w 1918 r. jeńcom niemieckim i tureckim zwolnionym z niewoli rosyjskiej na mocy postanowień traktatu brzeskiego. Malownicze położenie fortu nad Narwią spowodowało, że niemiecka prasa nazwała go mianem Teatru Natury i jednym z najbardziej pełnych wdzięku miejsc w okolicach Warszawy

Źródło: 

1. Artykuł. Przewodnik subiektywny, Tradycja Mazowsza powiat legionowski. Rozdział Przewodnik subiektywny po powiecie legionowskim, podrozdział "Zegrze". Autor: Jacek Szczepański. Wydawca: Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki. Agencja Wydawnicza „Egros” s.c. Warszawa 2011, s.149. Dostęp strona internetowa, 05.03.2025, www.mazowieckieobserwatorium.pl