fot. www.szlak.powiat-legionowski.pl
fot. www.szlak.powiat-legionowski.pl

Twierdza Napoleońska

Do ciekawych zabytków Serocka należą relikty dawnej twierdzy napoleońskiej, m.in. dobrze zachowany bastion ziemny przy ul. Pułtuskiej (przy boisku sportowym). Pochodzi z 1811 r., z drugiej fazy rozbudowy serockiej twierdzy i jest doskonale widoczny na planie płk. Jana Malleta.

Powstanie twierdzy w Serocku wiązało się z napoleońską koncepcją budowy trójkąta twierdz: Warszawa− Serock−Modlin. Umożliwiały one osłonę koncentracji armii napoleońskiej i obronę przepraw na rzece Narew. 8 stycznia 1807 r. Napoleon wydał rozkaz o rozpoczęciu prac budowlanych w Serocku i w pozostałych twierdzach trójkąta obronnego. Z tego okresu zachowały się ziemne umocnienia między ulicami Napoleońską i Zdrojową. Budowa twierdzy w Serocku od września 1807 r. do stycznia 1809 r. kosztowała rząd Księstwa Warszawskiego aż 523 tys. złotych polskich, tj. więcej niż prace przy twierdzy Modlin. Tak rozbudowane umocnienia w 1807 r. służyły płk. Stanisławowi Potockiemu, dowódcy 2. pułku piechoty jako baza do starć z Rosjanami pod Nową Wsią i Zatorami, a w 1809 r. gen. Józefowi Niemojewskiemu do wypadów przeciwko Austriakom. Do marca 1811 r. w wyniku starań marszałka Louisa Davouta twierdza w Serocku została powiększona w północnej części. Dzięki przekazom pamiętnikarskim generała Caulaincourta oraz por. Stanisława Dunin -Wąsowicza wiemy, że cesarz Napoleon I zatrzymał się na postój w Serocku 10 grudnia 1812 r. podczas odwrotu spod Moskwy i oglądał umocnienia twierdzy.