W tym roku przypada 61. rocznica utworzenia Jeziora Zegrzyńskiego. Symboliczne przecięcie wstęgi miało odbyć się 22 lipca 1963 roku, w dniu Narodowego Święta Odrodzenia Polski, najważniejszego święta PRL. Jednak zgodnie z informacjami Nieporęckiego Stowarzyszenia Historycznego, uroczyste otwarcie miało miejsce 20 lipca 1963 roku.
Jezioro Zegrzyńskie zajmuje powierzchnię 30,3 km², ma objętość 89 960 000 m³ wody oraz średnią głębokość około 3 metrów. Jest ono źródłem wody dla Warszawy, gdyż tutaj znajduje się ujęcie Wodociągu Północnego. Na stopniu wodnym, który spiętrza wodę w jeziorze, zbudowano Elektrownię Wodną Dębe, dostarczającą ekonomiczną i czystą energię elektryczną. Zarówno stopień wodny, jak i jezioro, są wykorzystywane do produkcji energii elektrycznej, zaopatrywania Wodociągu Północnego, rekreacji, sportów wodnych oraz żeglugi (droga wodna II klasy). Stopień Wodny Dębe wraz z Kanałem Żerańskim i śluzą Żerań tworzą tzw. warszawski węzeł wodny.
Utworzenie Jeziora Zegrzyńskiego było możliwe dzięki budowie stopnia wodnego w miejscowości Dębe. Pomysł na realizację tego przedsięwzięcia narodził się w 1951 roku, a wówczas określono także przybliżoną lokalizację zbiornika. Siedem lat później tereny te odwiedził ówczesny premier, Józef Cyrankiewicz, prawdopodobnie wtedy podjęto ostateczną decyzję o budowie zapory. Głównym celem tej inwestycji było zapobieganie powodziom w dorzeczu dolnej Narwi. Budowę rozpoczęto w 1958 roku, a zakończono w 1963 roku. W miejscu, gdzie obecnie znajduje się tzw. patelnia Jeziora, niegdyś mieszkali ludzie, lecz teren ten był często zalewany przez wody Narwi i Bugu. Według przekazów, znajdowały się tam także trzy obozy, gdzie więźniowie krótkoterminowi pracowali przy oczyszczaniu terenu pod przyszłe jezioro.
Inwestycja została podzielona na dwa etapy. Pierwszy obejmował budowę jazu i przepławki dla ryb oraz wszystkich budynków zlokalizowanych poza korytem rzeki, na jej lewym brzegu. Drugi etap polegał na budowie zapory, co wymagało przegrodzenia Narwi i skierowania jej wód na jaz. Oprócz głównej zapory powstały także zapory boczne, jedenaście przepompowni do odwadniania terenów oraz wały ziemne na lewym brzegu rzeki.
